สิว เป็นโรคผิวหนังที่พบได้มาก โดยปกติจะเริ่มขึ้นในช่วงวัยรุ่นซึ่งสอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและยังคงพบได้ในช่วงวัยโตขึ้นประมาณ 70% - 95% และยังพบปัญหาสิวอยู่บ้างในวัย ผู้ใหญ่ประมาณ 15-30% *1 จึงมีการใช้ยารักษาสิวเพื่อลดสิว นอกจากนี้ยังพบผู้มีปัญหาสิวในวัยอื่นๆ ของชีวิตได้อีกโดยเฉพาะในผู้หญิง รวมไปถึงคนที่มีปัญหาผิวแพ้ง่ายเป็นสิวด้วย
ในบทความนี้จะอธิบายลักษณะของผิว โดยเฉพาะผิวแพ้ง่ายเป็นสิว สาเหตุและปัจจัยที่ทำให้ผิวเป็นสิวได้ง่าย นอกจากนี้ยังอธิบายว่าทำไมคนบางคนมีแนวโน้มที่จะเกิดสิวมากกว่าคนอื่น รวมถึงวิธีการดูแลผิวหน้าที่ดีที่สุดของผิวแพ้ง่ายเป็นสิว เพื่อบรรเทาอาการของสิว
*1 C.C.Zouboulis, Hautarzt 2014 65: 733-750
ผิวบอบบาง ผิวแพ้ง่ายเป็นสิวง่ายคืออะไร
ผิวแพ้ง่ายเป็นสิว คือ ผิวที่อ่อนแอ และมีแนวโน้มที่จะเป็นสิวอุดตันได้ง่าย ส่วนใหญ่มักจะเป็นคนที่มีลักษณะผิวบอบบางแพ้ง่ายร่วมกับผิวมันเพราะต่อมไขมันผลิตไขมันมากกว่าผิวประเภทอื่นๆ ทำให้เกิดการอุดตันที่เป็นสาเหตุหนึ่งของสิว รวมไปถึงเกราะป้องกันผิว (Skin barrier) ที่เสื่อมประสิทธิภาพลงจากสาเหตุและปัจจัยโดยรอบต่างๆ และถูกกระตุ้นทำให้เกิดการแพ้และอักเสบตามมา ผิวแพ้ง่ายจึงเกิดการแพ้และเกิดสิวได้ง่ายนั่นเอง
สิวมักปรากฏบนใบหน้า, ลำคอ, หน้าอกและหลัง โดยแบ่งออกได้หลายประเภทและมีการเรียงลำดับตามระดับความรุนแรงของสิว คือ สิวระดับต้น (Acne Comedonica), สิวปานกลาง (Acne Papulopustulosa) และสิวรุนแรง ( Acne Conglobata) อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับสิวชนิดต่างๆ ได้ที่สิวประเภทต่างๆ
ปัญหาสิวไม่เพียงส่งผลกระทบต่อผิว แต่ยังส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตด้วย ทั้งก่อให้เกิดความเครียดและความมั่นใจในตนเองที่ลดน้อยลง จึงเป็นสาเหตุสำคัญสำหรับผู้เป็นสิว แพ้ง่ายในการเข้าปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อทำการรักษาสิว ซึ่งการรักษาสิวมีวิธีการที่หลากหลาย การเลือกใช้ยาที่เหมาะสมจะช่วยป้องกันการเสื่อมของผิวหนังและลดปัญหาผิวที่ตามมา เช่น รอยสิวและรอยแผลเป็นสิว
ปัจจัยกระตุ้นสิวบนผิวแพ้ง่ายเป็นสิว
มีความเชื่อเกี่ยวกับการเป็นสิวมากมาย ซึ่งปัจจัยหลักต่อไปนี้ จะเป็นปัจจัยที่ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์เห็นตรงกันว่าทำไมคนบางคน หรือคนที่มีผิวแพ้ง่ายจึงมีแนวโน้มที่จะเป็นสิวมากกว่าคนอื่นๆ
- พันธุกรรม ยีนจะบ่งชี้ว่าเราจะมีผิวแบบไหนและในบางรายอาจมีแนวโน้มที่จะเจอปัญหาผิวอักเสบ สิวและริ้วรอยได้มากกว่าคนอื่นๆ ถ้าในครอบครัวมีประวัติเป็นสิว ลูกก็มีโอกาสสูงที่จะมีปัญหาสิวเช่นกัน
- ฮอร์โมน สิวเป็นโรคที่สัมพันธ์กับฮอร์โมน ฮอร์โมนมีหน้าที่ในการพัฒนาต่อมไขมันและกระตุ้นการผลิตไขมัน ผิวเป็นสิวง่ายมีการผลิตไขมันส่วนเกิน และฮอร์โมนที่เพิ่มสูงขึ้นในช่วงวัยรุ่น จึงเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้เกิดสิวขึ้นมากที่สุดในช่วงวัยรุ่น
- การทำความสะอาดผิวหน้า สำหรับคนที่มีผิวแพ้ง่ายและมีแนวโน้มเป็นสิวง่าย มักถูกเข้าใจผิดเสมอว่าทำความสะอาดผิวหน้าไม่เพียงพอ ซึ่งในความจริงเกิดจากผิวถูกกระตุ้นได้ง่ายเพราะเกราะปกป้องผิวอ่อนแอกว่าผิวปกติทั่วไป แต่การทำความสะอาดก็ยังคงเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผิวเกิดปัญหาสิวได้ ถ้าหากทำความสะอาดไม่ถูกวิธี หรือเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมาะสมกับสภาพผิว
- ใส่หน้ากากอนามัย และเพราะวิถีชีวิตใหม่ ในการปกป้องตัวเองจากปัญหาฝุ่นและโรคต่างๆ ด้วยการสวมใส่หน้ากากอนามัย ก็สามารถทำให้ผิวเกิดสิวได้ง่ายมากขึ้นโดยเฉพาะผิวแพ้ง่าย เพราะภายใต้หน้ากากที่นอกจากจะมีการเสียดสีให้ผิวเกิดการระคายเคืองได้ตลอดแล้ว ยังอับชื้นและเต็มไปด้วยแบคทีเรียสะสม จนกลายเป็นแหล่งอาหารชั้นดีให้กับสิว จึงเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดสิวที่คาง หรือแก้มได้
นอกจากนี้ยังมีสาเหตุอื่นร่วมด้วย เช่น ยาบางชนิด อาหารที่มีดัชนีน้ำตาลสูง (GI) หรือผลิตภัณฑ์จากนม ความเครียด การสูบบุหรี่ การดูแลผิวหน้าแบบผิดๆ อีกทั้งการเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมาะกับสภาพผิว ใช้น้ำร้อนจัดล้างหน้า เครื่องสำอางที่อุดตันผิวได้ง่าย หรือแม้กระทั่งสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัว สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้ผิวเกิดอาการแพ้ ทำให้เกิดสิวและทำให้สิวอักเสบรุนแรงมากขึ้นได้ สามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องสิวและสาเหตุการอักเสบของสิวได้ที่นี่
5 วิธีดูแลผิวแพ้ง่ายเป็นสิว
เพราะผิวแพ้ง่ายมักถูกกระตุ้นให้เกิดการแพ้และเป็นสิวได้ง่าย อีกทั้งการใช้ยารักษาสิวทั้งในรูปแบบทา และรับประทานยังอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงคือ ผิวแห้งลอกตามมาอีกด้วย จึงต้องมีการดูแล และบำรุงด้วยวิธีเฉพาะเพื่อให้เหมาะสมกับผิวบอบบางเป็นสิวง่าย
- การดูแลผิวประจำวัน
การทำความสะอาดผิว ต้องดูแลอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ควรล้างเครื่องสำอางและครีมกันแดดก่อน แล้วตามด้วยผลิตภัณฑ์ล้างหน้าและโทนเนอร์ตามลำดับ และใช้สกินแคร์ ครีมบำรุงที่มีสารสำคัญในการดูแลปัญหาสิว โดยใช้ผลิตภัณฑ์สูตรพิเศษเพื่อผิวแพ้ง่ายเป็นสิวง่ายโดยเฉพาะ Eucerin Pro ACNE SOLUTION SOS SERUM เซรั่มสำหรับคนเป็นสิว ที่ช่วยลดการอักเสบ ระคายเคืองสิวด้วย Licochalcone A และ Panthenol ช่วยปลอบประโลม และเสริมปราการผิว พร้อมควบคุมความมันส่วนเกินด้วย 2X Carnitine ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของสิวด้วย Decanediol พร้อมดูแลปัญหารอยดำรอยแดงจากสิวได้ถึงต้นตอด้วย AHA/BHA/PHA จบปัญหาสิวซ้ำซากใน 7 วัน และลดการอักเสบของสิวใน 8 ชม. - ผลิตภัณฑ์ปกปิดสิวที่ไม่ก่อให้เกิดการอุดตัน
นอกจากการดูแลและบำรุงแล้ว เครื่องสำอางที่ใช้ในการแต่งเติมและลบรอยปัญหาสิว ควรเลือกใช้แบบที่ไม่อุดตันผิวและเป็นสูตรสำหรับผิวแพ้ง่าย มีแนวโน้มเป็นสิว แพ้ง่ายโดยเฉพาะ เช่น คอนซีลเลอร์สำหรับคนเป็นสิว Eucerin Pro Acne Solution Correct & Cover Stick ที่ไม่เพียงแค่ลบรอยแดงจากสิว แต่ยังช่วยดูแลปัญหาสิวไปพร้อมๆ กันได้ - การปกป้องผิวจากแสงแดด
การใช้ยารักษาสิวอาจทำให้ผิวมีความไวต่อรังสียูวีมากขึ้น รวมถึงสิวอาจถูกกระตุ้นจนเพิ่มระดับความรุนแรงและทำให้เกิดรอยสิวได้ชัดเจนมากขึ้นเมื่อผิวเผชิญแดดจ้าเกินไป ดังนั้นควรเลือกวิธีการปกป้องผิวจากแสงแดดที่เหมาะสม แนะนำให้ใช้ Eucerin Sun Acne Oil Control Dry Touch SPF50+ กันแดดสำหรับผิวหน้า ผิวเป็นสิว แพ้ง่าย ไวต่อแดด สูตรควบคุมความมันเพื่อผิวมันเป็นสิวง่าย ที่ควบคุมความมันระหว่างวันได้ยาวนานถึง 8 ชม. ช่วยลดโอกาสเกิดสิวอุดตันได้อย่างมีประสิทธิภาพ - การดูแลตัวเอง
การออกกำลังกาย การนอนหลับอย่างมีคุณภาพและการรับประทานอาหารครบ 5 หมู่ จะช่วยให้มีสุขภาพที่แข็งแรงและส่งผลดีต่อร่างกาย ลดความเครียด จึงลดการผลิตฮอร์โมนที่กระตุ้นให้สิวรุนแรงขึ้นได้ และยังช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นตามธรรมชาติของผิวหนัง นอกจากนี้ แนะนำให้เลิกสูบบุหรี่ที่ทำให้เกิดอนุมูลอิสระในผิวหนังและส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบของไขมัน *1 - การรักษาทางการแพทย์
หากผิวหน้ามีอาการแพ้และเป็นสิวที่รุนแรง แนะนำให้พบแพทย์ผิวหนังหรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำและวิธีการรักษาสิวที่เหมาะสมเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพในการดูแลปัญหาสิวที่ดีที่สุด เพราะการใช้ยารักษาสิว ยาแต้มสิว อาจเกิดผลข้างเคียงรุนแรงได้
สุดท้ายนี้แม้ว่าผิวบอบบาง ผิวแพ้ง่ายเป็นสิว หรือผิวแพ้เป็นสิวง่าย จะมีแนวโน้มที่ถูกกระตุ้นให้เป็นสิวง่ายกว่าผิวประเภทอื่นๆ แต่การดูแลผิวให้เหมาะสมและคอยเสริมเกราะป้องกันผิวให้แข็งแรง เพื่อป้องกันสิ่งเร้ามาคอยกระตุ้นผิวให้เกิดการแพ้ จึงเป็นวิธีที่แนะนำให้คนที่มีปัญหานี้ควรให้ความสำคัญและใส่ใจดูแลเป็นอย่างยิ่ง