สิวสเตียรอยด์ คืออะไร หน้าติดสารสเตียรอยด์มีวิธีการดูแลรักษาอย่างไร

สิวสเตียรอยด์คล้ายกับสิวอุดตันทั่วไป กล่าวคือ สิวอุดตันทั่วไปมักจะเริ่มจากการมีน้ำมันในรุขุมขนมากเกินไป จนไม่สามารถระบายออก เมื่ออุดตันอยู่นานเข้าจึงรวมตัวเข้ากับสิ่งสกปรกในรูขุมขนจนเป็นเม็ดสิว แต่สิวสเตียรอยด์เริ่มต้นจากการอักเสบของเซลล์รูขุมขนและมีการหลั่งของเสียออกนอกเซลล์ จากนั้นไปรวมตัวกับน้ำมันเกิดเป็นผื่นสเตียรอยด์ ซึ่งผื่นมักจะเกิดขึ้นหลังจากใช้สเตียรอยด์ต่อเนื่องมาเป็นระยะเวลาหนึ่ง โดยจะพบสิวสเตียรอยด์เฉพาะบริเวณที่ทา ไม่ลามไปส่วนอื่น เช่น ทาครีมที่รอบปาก สิวสเตียรอยด์ก็จะเป็นรอบปาก

อาการของ สิวสเตียรอยด์ (Steroid Acne) จะมีอาการคล้ายอาการของโรคผิวหนังอักเสบ มีลักษณะเป็นตุ่มน้ำ ตุ่มหนอง คล้ายตุ่มพุพอง อาจขึ้นพร้อมกันทีเดียวหรือขึ้นทีละนิด แต่ไม่ว่าจะขึ้นช้าขึ้นเร็ว ทุกเม็ดจะมีลักษณะเดียวกัน หรือเป็นผื่นแดงปื้น มักจะพบบริเวณใบหน้า หรือส่วนของผิวระคายเคืองบริเวณที่ทาสเตียรอยด์ และผิวจะไวต่อการกระตุ้นมากกว่าปกติ หรืออาจทำให้เกิดผิวหน้าติดสารสเตียรอยด์

สิวสเตียรอยด์เกิดจากการใช้ครีมหรือยาที่ผสมสเตียรอยด์ (Steroid) ในความเข้มข้นสูงจากแหล่งต่างๆ ดังต่อไปนี้

1. ใช้เครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของสารสเตียรอยด์

ปัจจุบันครีมบำรุงหลายตัวที่ช่วยให้หน้าขาวใส ช่วยรักษาสิวที่ไม่ได้มาตรฐาน ซึ่งมักจะมีการผสมสารสเตียรอยด์ Steroid เข้าไปในปริมาณสูง เนื่องจากสารสเตียรอยด์มีฤทธิ์ช่วยลดอาการอักเสบหรือการเห่อสิวที่เกิดได้อย่างรวดเร็ว ผิวใสหน้าเนียนกันเลยทีเดียว แต่หลังจากนั้นอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงตามมาได้ เพราะจะเกิดอาการที่เรียกว่า "ติดสเตียรอยด์" ขึ้นทำให้ผิวหน้าบางและแพ้ง่ายมากๆ เนื่องจากสารสเตียรอยด์จะเข้าไปกดระบบภูมิคุ้มกันของผิวส่งผลให้ผิวอ่อนแอ นอกจากจะเป็นสิวสเตียรอยด์ ยังกระตุ้นให้เกิดสิว สิวผด ผื่นแดง สิวอักเสบ สิวหนอง ตามมาด้วย

2. ยารักษาสิวผสมสารสเตียรอยด์

สเตียรอยด์ (Steroid) มักจะผสมอยู่ในยาแก้แพ้ที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะนำเพื่อบรรเทาอาการผื่นแพ้ที่มีความรุนแรง รุนแรงเพื่อระงับอาการให้ทุเลาลง และจะใช้ในช่วงสั้นๆ แต่หากไม่ได้ตามระยะเวลาที่แพทย์หรือเภสัชกรกำหนด อาจทำให้ผิวหน้าเกิดการติดสารสเตียรอยด์มากขึ้นจนเกิด สิวสเตียรอยด์ ดังนั้งจึงต้องใช้ภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญและใช้ไม่เกิน 2 สัปดาห์ โดยหากใช้แล้วอาการยังไม่ดีขึ้นควรไปปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางการรักษาต่อ แต่หากใช้ในระยะเวลาที่กำหนดแล้วผิวหายดีก็แนะนำให้ปรับเปลี่ยนมาใช้สกินแคร์ที่ช่วยดูแลผิวให้แข็งแรงขึ้นได้

การรักษาสิวสเตียรอยด์ ในกรณีที่เป็นไม่มาก เมื่อหยุดใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์อาการก็จะดีขึ้นเอง แนวทางในการดูแลรักษาผิวด้วยตัวเองเบื้องต้นง่ายๆ สามารถทำได้ดังนี้

1. ใช้ยารักษาสิวที่ผสมสารสเตียรอยด์ภายใต้การควบคุมของแพทย์เท่านั้น

การใช้ยารักษาสิวที่มีส่วนผสมสารสเตียรอยด์ ควรใช้ภายใต้การควบคุมของแพทย์หรือเภสัชกรเท่านั้น และหลีกเลี่ยงหรือหยุดใช้ผลิตภัณฑ์ที่สงสัยว่ามีสารสเตียรอยด์เป็นส่วนผสมทันที

2. พบแพทย์โดยเร็วที่สุดหากสิวสเตียรอยด์เกิดอาการรุนแรง

หากผิวมีอาการติดสารสเตียรอยด์รุนแรง เช่น มีอาการแสบร้อน อักเสบ บวมแดงร่วมด้วย แนะนำให้พบแพทย์ผิวหนังเพื่อรับการรักษาที่ถูกวิธี

3. ใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวที่อ่อนโยน

อาการผื่นสเตียรอยด์ (Steroid Rosacea) หรือ สิวสเตียรอยด์ (Steroid Acne) นั้นเกิดขึ้นเพราะสารสเตียรอยด์ไปทำลายผิวจนผิวอ่อนแอ หากเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ น้ำหอม หรือสารทำความสะอาดรุนแรง ก็อาจทำร้ายผิวมากขึ้น จึงควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสำหรับผิวบอบบางแพ้ง่าย อ่อนโยนต่อสภาพผิว อย่าง Eucerin PRO ACNE SOLUTION 3X TREATMENT GEL TO FOAM CLEANSER เจลล้างหน้าสำหรับคนผิวมัน เป็นสิวง่าย ที่ทำความสะอาดผิวได้อย่างหมดจด ขจัดสิ่งสกปรกและความมันส่วนเกินไปพร้อมๆ กับการลดปัญหาสิวด้วย 2% Salicylic Acid ที่ช่วยขจัดสิ่งอุดตันลึกถึงต้นตอ พร้อมผลัดเซลลผิวอย่างอ่อนโยน และลดรอยสิวด้วย AHA/BHA/PHA acid complex และยังมีสาร Glycerin ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้นเสริมปราการผิวให้แข็งแรง เนื้อเจลโฟมฟองนุ่ม อ่อนโยนต่อผิวสำหรับคนเป็นสิว

4. เลือกผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่เน้นฟื้นบำรุงให้เกราะปกป้องผิวแข็งแรงขึ้น

เพิ่มความชุ่มชื้น ดูแลปัญหาผิวแพ้ง่าย ผิวแห้งระคาย แดง เป็นเม็ดเล็กๆ UltraSENSITIVE Repair Cream ครีมบำรุงหน้า ด้วยเนื้อสัมผัสเป็นเนื้อครีมที่บางเบา แต่ให้ความชุ่มชื้นแบบเข้มข้นโดยไม่ทำให้อุดตันผิว เบาสบายผิวไม่เหนอะหนะ เหมาะกับผิวธรรมดาถึงผิวแห้งและผิวแพ้ง่าย ปราศจากสารกันเสีย พาราเบน พาราฟิน สี น้ำหอม แอลกอฮอล์และซิลิโคน ที่ก่อให้เกิดการระคายผิวด้วย Barrier Repair Innovation ประกอบไปด้วยสารสำคัญ 3 ชนิด ได้แก่

• Symsitive ลดความรู้สึกไม่สบายระคายผิว
• Licochalcone A ลดปัญหาผิวระคายไวต่อปัจจัยการทำร้าย และ
• Dexpanthenol ช่วยฟื้นบำรุงและเสริมเกราะปกป้องผิว ให้เนื้อผิวใหม่ดูสม่ำเสมอ

เข้ามาช่วยดูแลและฟื้นบำรุงเกราะปกป้องผิวที่อ่อนแอและแพ้ง่าย ช่วยลดปัญหาผิวแห้ง แดง ระคายผิว ที่เกิดจากปัญหาผิวแห้ง และจากปัจจัยภายนอกที่ทำร้ายผิว ทั้งอากาศ มลภาวะ ฝุ่น สารเคมี ความเครียด การพักผ่อนที่ไม่เพียงพอ ช่วยให้เนื้อผิวแน่น ชุ่มชื้น เรียบเนียนใสแลดูสุขภาพดี

5. งดการทำร้ายผิวหน้า

ควรเลิกพฤติกรรมที่อาจทำร้ายผิวหน้ามากยิ่งขึ้น เช่น ลอกหน้า ขัดหน้า นวดหน้า เพราะจะยิ่งทำร้ายผิวหน้าที่อ่อนแอและระคายเคืองอยู่แล้วให้อักเสบมากยิ่งขึ้น จึงควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมเหล่านี้

6. เลี่ยงการเผชิญแสงแดด

เพราะนอกจากรังสี UVA UVB จะทำร้ายผิวแล้ว ผิวที่โดนแสงแดดก็จะฟื้นตัวเองช้าและมักกระตุ้นการเห่อของสิวสเตียรอยด์ให้มากยิ่งขึ้นด้วย แต่หากหลีกเลี่ยงไม่ได้ แนะนำเลือกใช้ครีมกันแดดที่เหมาะสำหรับผิวบอบบางแพ้ง่าย และปราศจากสารที่ทำให้ผิวระคายเคืองอย่าง SUN FLUID MATTIFYING FACE SPF50+ ครีมกันแดดสําหรับผิวแพ้ง่าย ช่วยปกป้องทุกรังสีทั้ง UVA/B ยาวนานถึง 8 ชั่วโมง

สำหรับคนที่มีอาการรุนแรงขึ้นควรพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการดูแลรักษาตามที่แพทย์เห็นว่าเหมาะสม เช่น การกินและทายาฆ่าเชื้อ ทาครีมลดการแพ้ ลดการอุดตัน

ทั้งนี้การป้องกันไม่ให้เกิดสิวสเตียรอยด์ ดูแลผิวหน้าที่ติดสารจนเกิดเป็นสิวสเตียรอยด์ จะไม่ใช่วิธีการรักษาที่เบ็ดเสร็จตายตัว ต้องมีการปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพผิวและความรุนแรงของแต่ละบุคคล แนวทางการดูแลนี้เป็นเพียงการแนะนำการดูแล เพราะการรักษาสิวสเตียรอยด์ เป็นเรื่องที่ยากและใช้ระยะเวลาพอสมควร กว่าผิวหน้าจะปรับตัวมาเป็นเหมือนเดิม ต้องอาศัยความสม่ำเสมอในการดูแลผิว ทำตามที่แพทย์ผิวหนังแนะนำ และปฏิบัติตัวอย่างเคร่งครัด หากทำได้ตามนี้เชื่อได้ว่าสิวสเตียรอยด์ที่เป็นอยู่จะต้องหายอย่างแน่นอน