ผื่นคันแพ้ฝุ่น ดูแลสุขภาพผิวในวันที่ PM 2.5 ครองเมือง

ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่เรารู้จักกันในชื่อ PM 2.5 เป็นหนึ่งในมลพิษทางอากาศ ซึ่งเป็นปัญหาสำคัญที่กระทบต่อสุขภาพของคนไทยในทุก ๆ ปี บั่นทอนสุขภาพและการใช้ชีวิต ทั้งกระตุ้นอาการภูมิแพ้อากาศ ทำให้เกิดการคัดจมูกไปจนถึงทำให้เกิดอาการผื่นแพ้อากาศบริเวณผิวหนัง หรือที่เรียกกันว่า ‘ผื่นคันแพ้ฝุ่น’ เพราะผิวหนังเป็นอวัยวะหลักที่ต้องสัมผัสกับฝุ่นตลอดเวลา จึงทำให้เกิดเป็นผื่นบริเวณใบหน้า และผื่นคันขึ้นตามตัว เราจะมีวิธีดูแลสุขภาพผิวในวันที่ PM 2.5 ครองเมืองอย่างไรเพื่อไม่ให้ผิวพัง

ฝุ่น PM 2.5 คือฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน มีอันตรายและมีผลกระทบต่อสุขภาพ ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เราสามารถพบฝุ่น PM 2.5 ได้ทั้งภายนอกอาคารและภายในอาคาร เพราะด้วยขนาดของฝุ่น PM 2.5 ที่เล็กมากจึงลอดผ่านตามช่องประตู หน้าต่างเข้ามาภายในอาคารได้ และด้วยอนุภาคของฝุ่นที่มีขนาดเล็กมาก ๆ และมักมีสารประกอบพวกคาร์บอนที่ละลายได้ดีในน้ำมัน สามารถจับตัวกับสารเคมีและโลหะต่าง ๆ แทรกซึมผ่านผิวชั้นนอกลงไปยังเซลล์ผิวหนังชั้นในได้ อนุภาคของฝุ่นจะทำปฏิกิริยาออกซิเดชั่นกับผิว ทำให้เกิดอนุมูลอิสระ ทำให้เซลล์ผิวเปลี่ยนแปลง รบกวนสมดุลต่าง ๆ ของร่างกาย และกระตุ้นยีนที่เกี่ยวข้องกับการหลั่งสารอักเสบด้วย 

PM 2.5 ยังเป็นตัวการสำคัญทำให้เกิดริ้วรอยเหี่ยวย่น ผิวหมองคล้ำ เกิดจุดด่างดำ และยังไปกระตุ้นให้เกิดกระบวนการอักเสบของเซลล์ผิวหนัง ทำให้เกิดผื่นคันแพ้ฝุ่น ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของโรคผิวหนังอักเสบ และโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ผู้ที่มีโรคผิวหนังอยู่เดิม ผิวหนังอักเสบ จะระคายเคืองและคันมากยิ่งขึ้น และอาจทำให้ผื่นกำเริบมากขึ้น โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า และลุกลามจนเกิดผื่นคันขึ้นตามตัวได้ด้วยเช่นกัน

ความสำคัญของการรู้ระดับความหนาแน่นของฝุ่น PM2.5 ที่อันตรายสามารถช่วยให้เรารู้วิธีการป้องกันตัวเองและลดความเสี่ยงต่อสุขภาพได้ ซึ้งสามารถดูได้จากมาตรฐาน ดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) ของ US Environmental Protection Agency (EPA) ได้ดังนี้

• 0-50: คุณภาพอากาศดี (Good) - ปลอดภัยต่อสุขภาพ
• 51-100: คุณภาพอากาศปานกลาง (Moderate) - ปลอดภัยต่อสุขภาพส่วนใหญ่ แต่อาจมีผลกระทบต่อสุขภาพสำหรับผู้ที่มีความไวต่ออากาศ
• 101-150: คุณภาพอากาศที่ไม่ดีต่อสุขภาพสำหรับกลุ่มเสี่ยง (Unhealthy for Sensitive Groups) - กลุ่มที่มีความไวต่ออากาศอาจได้รับผลกระทบ
• 151-200: คุณภาพอากาศที่ไม่ดีต่อสุขภาพ (Unhealthy) - ทุกคนอาจได้รับผลกระทบต่อสุขภาพ
• 201-300: คุณภาพอากาศที่ไม่ดีอย่างยิ่ง (Very Unhealthy) - ผลกระทบต่อสุขภาพจะเกิดขึ้นอย่างรุนแรง
• 301-500: คุณภาพอากาศอันตราย (Hazardous) - ภาวะฉุกเฉินด้านสุขภาพ ทุกคนควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสอากาศภายนอก

1. ผลกระทบแบบเฉียบพลัน PM 2.5 จะเข้าไปกระตุ้นการอักเสบที่ผิวหนัง ทำให้เกราะป้องกันผิวแย่ลง เซลล์ผิวหนังซ่อมแซมตัวเองช้าลง จึงระคายเคือง เกิดผด ผื่นแพ้ฝุ่น คันตามผิวหนัง โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีความต้านทานของผิวหนังน้อย เช่น เด็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้ป่วยที่เป็นโรคผิวหนังเรื้อรัง จะได้รับผลกระทบมากกว่าปกติ เพราะผดผื่น หรืออาการผิวหนังอักเสบที่เป็นอยู่เดิมจะกำเริบขึ้นมาได้
2. ผลกระทบแบบเรื้อรัง การสัมผัสกับฝุ่น PM 2.5 ในระยะยาวจะกระตุ้นความแก่ชราของเซลล์ผิว กระตุ้นการทำลายคอลลาเจนในชั้นผิว กระตุ้นการเกิดริ้วรอย จุดด่างดำ และทำให้ภูมิต้านทานผิวอ่อนแอลง

• เด็ก เพราะเด็กมีปอดและระบบภูมิคุ้มกันที่ยังไม่พัฒนาได้เต็มที่ อวัยวะต่างๆของร่างกายกำลังเติบโต ทำให้พวกเขามีความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจาก PM2.5 มากกว่าผู้ใหญ่
• ผู้สูงอายุ เมื่ออายุที่มากขึ้นปอดของผู้สูงอายุอาจเสื่อมสภาพลง ทำให้พวกเขามีความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจาก PM2.5 โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว
• ผู้ที่มีโรคประจำตัว อย่างโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคปอด อาจมีความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจาก PM2.5 มากกว่าผู้ที่ไม่มีโรคประจำตัว
• หญิงตั้งครรภ์ เมื่อคุณแม่ที่ตั้งครรภ์สัมผัสกับฝุ่น PM2.5 ระหว่างตั้งครรภ์อาจส่งผลต่อสุขภาพของทารกและคุณแม่ไม่ว่าจะเป็นอาการคลอดก่อนกำหนด หรือความเสี่ยงในแท้งบุตรเป็นต้น

• หลีกเลี่ยงการออกไปทำกิจกรรมกลางแจ้ง หากเป็นวันที่ค่าของฝุ่น PM 2.5 มีความเข้มข้นเกินค่ามาตรฐาน 
• พกหน้ากากอนามัยสำรอง ควรพกหน้ากากอนามัยที่สามารถกรองฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 0.3 ไมครอนได้ เช่น หน้ากาก N95 สำรองไว้ ศึกษาวิธีสวมใส่ที่ถูกต้องและใช้ทุกครั้งที่จำเป็นต้องออกไปทำกิจกรรมกลางแจ้งภายนอกอาคาร
• ทำความสะอาดผิวหน้าให้หมดจด การออกไปเผชิญกับมลภาวะภายนอกย่อมมีฝุ่นพิษตกค้างตามผิวหนัง จึงควรทำความสะอาดผิวหน้าให้หมดจดด้วยน้ำสะอาด และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหน้าที่เหมาะสำหรับผิวแพ้ง่าย ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองเพิ่มเติม ปราศจากแอลกอฮอล์ น้ำหอม สารกันเสีย และไม่ก่อให้เกิดการอุดตัน นอกจากนี้ก็ควรอาบน้ำ ชำระล้างร่างกายให้สะอาดด้วย

• เลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิว ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณสมบัติเหมาะสำหรับผู้มีปัญหาผิวแห้ง แดง คัน เนื้อสัมผัสเป็นบาล์มบางเบา ซึมเข้าสู่ผิวได้เร็ว ไม่เหนอะ ไม่มัน ให้ความชุ่มชื่นทันที ทำให้ผิวชุ่มชื้นเรียบเนียน ช่วยลดปัญหาผิวแห้ง แดง และการระคายที่มีสาเหตุจากผิวแห้ง ช่วยฟื้นบำรุงชั้นปกป้องผิว ผ่านการทดสอบแล้วว่าปลอดภัยเหมาะกับผิวแพ้ง่ายและปราศจากน้ำหอม อย่าง Eucerin OMEGA Balm

-มีส่วนผสมของ Licochalcone A สารสกัดจากธรรมชาติซึ่งมีคุณสมบัติในการเป็นสาร Anti-oxidant และ Anti-inflammatory ช่วยหยุดการทำร้ายของเซลล์ต่อเนื่องจากรังสียูวี และช่วยปลอบประโลมผิวจากอาการระคายเคืองและแดง จึงช่วยลดปัญหาผิวแห้ง และการระคายที่มีสาเหตุจากผิวแห้ง

-พร้อมผสาน Omega 3 & 6 fatty acids ซึ่งคือสารไขมันสำคัญซึ่งสามารถพบได้ใน Hydrolipid Film หรือเกราะคุ้มกันผิวตามธรรมชาติ ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อปกป้องผิวชั้นนอกเพื่อให้ผิวคงความมีสุขภาพดีและป้องกันไม่ให้น้ำระเหยออกจากผิวและคงความชุ่มชื้น อีกทั้งยังช่วยปกป้องสิ่งแปลกปลอมที่อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองมาสัมผัสสู่ผิวโดยตรง

-Ceramide เซราไมด์สกัด ช่วยเสริมสร้างเกราะให้ผิว คงความชุ่มชื้น ไม่แห้งเสีย และทนต่อสภาพแวดล้อมที่อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองผิว เพื่อผิวสุขภาพดี

-ยังมี Shea Butter ที่ช่วยทำให้ชั้นปกป้องผิวดูแข็งแรงอีกด้วย

• การทาครีมกันแดดอย่างสมำเสมอ กันแดดเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคน เพื่อปกป้องผิวหน้าจากรังสี UV ที่อยู่ในแสงแดดและสิ่งแวดล้อมต่างๆ สามารถทำลายผิวของเราได้ ทำให้ผิวหมองคล้ำ เกิดรอยฝ้า กระ และจุดด่างดำ ผิวดำไหม้แดด แต่ในสิ่งแวดล้อมรอบตัวเรานั้นยังมีมลภาวะต่างๆ ที่ทำให้หน้าเกิดผื่นคันแพ้ฝุ่นได้

Eucerin Ultra Protection Glowing UV Serum ผลิตภัณฑ์เซรั่มกันแดด SPF50+ PA++++ ที่มีเนื้อกันแดดเบาบาง พร้อมปกป้องผิวจาก รังสีอัลตราไวโอเลต UVA UVB และ HEVIS Light ด้วย Advanced UV Filter ผสานด้วย DPF Technology เพื่อปกป้องผิวจากฝุ่นมลภาวะ ลดการเกาะติดของฝุ่นมลภาวะขนาดเล็กอย่างฝุ่น PM 2.5 ที่เป็นต้นเหตุของผื่นแพ้ฝุ่น และยังช่วยบูสท์ผิวให้โกลว์ใส ด้วย Niacinamide และ Licorice extract ลดเลือนผิวคล้ำเสีย ให้ผิวกระจ่างใสไม่ก่อให้เกิดสิวอุดตัน

• ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต พักผ่อนให้เพียงพอ ทานอาหารครบ 5 หมู่ ดื่มน้ำมาก ๆ และรับประทานผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ

หากเราหมั่นระมัดระวังตนเองด้วยการหลีกเลี่ยงการเผชิญกับฝุ่น รวมทั้งดูแลผิวด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่เหมาะสำหรับผู้มีปัญหาผิวแห้ง แดง คัน เพื่อสร้างความแข็งแรง ช่วยคืนความชุ่มชื้นและฟื้นบำรุงผิว ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์แล้ว แม้ในวันที่ฝุ่นครองเมือง ผื่นคันแพ้ฝุ่นก็จะไม่มารบกวนแน่นอน