รู้ให้ทันผิวแพ้ง่าย ผิวบอบบาง พร้อมการดูแลรักษาที่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ

ผิวแพ้ง่าย และอาการระคายเคืองสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ และมีปัจจัยกระตุ้นที่สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย โดยสาเหตุหลักมักเกิดจากเกราะปกป้องผิวของเราอ่อนแอ จึงทำให้ผิวถูกกระตุ้นจากปัจจัยภายนอกได้ง่าย ทำให้ผิวเกิดอาการแพ้และระคายเคืองขึ้น ดังนั้นการดูแลผิวแพ้ง่ายที่ตรงจุดที่สุด คือการเข้าใจถึง สาเหตุ และปัจจัยกระตุ้นที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองกับผิวของเรา

ถึงแม้ว่าจะไม่มีวิธีการแก้หรือรักษาผิวแพ้ง่ายให้หายขาด แต่หากเข้าใจว่าอะไรเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ เราก็จะมีวิธีหลีกเลี่ยงและดูแลผิวบอบบางนี้ได้อย่างถูกต้อง รวมถึงการเลือกใช้สกินแคร์ผิวแพ้ง่าย หรือผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้าให้เหมาะสมกับสภาพผิวก็จะช่วยให้เราสามารถดูแลรักษาผิวแพ้ง่ายได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ผิวแพ้ง่าย (Sensitive Skin) คือ ภาวะที่ผิวหนังมีความไวต่อสิ่งกระตุ้นมากกว่าปกติ สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย แต่พบในผู้หญิงมากกว่า เนื่องจากมีความเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงรอบเดือน

• ตอบสนองไวต่อผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เกิดอาการระคายเคืองหรือผื่นแดงเมื่อใช้สกินแคร์ชนิดใหม่
• ไวต่อสภาพแวดล้อม ผิวแห้งกร้านเมื่ออากาศเปลี่ยน เกิดผื่นคันเมื่อมีเหงื่อ
• อ่อนไหวต่อแสงแดด เกิดอาการแสบร้อน ผิวไหม้ หรือหมองคล้ำได้ง่าย
• แพ้สารเคมีง่าย มีอาการระคายเคืองเมื่อสัมผัสน้ำหอม แอลกอฮอล์ หรือสารกันเสีย
• ผิวขาดความชุ่มชื้น แม้จะบำรุงผิวและดื่มน้ำมาก ผิวก็ยังแห้งกร้านได้ง่าย

ผิวหนังของคนเราจะมีเกราะปกป้องผิวตามธรรมชาติ ซึ่งจะทำหน้าที่คอยปกป้องผิวจากปัจจัยภายนอกที่จะเข้ามาทำร้ายและปกป้องไม่ให้ผิวของเราแห้ง ขาดน้ำ โดยปกติแล้วผิวกายหรือหน้าแพ้ง่ายมักจะแสดงตัวออกมาอย่างชัดเจน เราจึงสามารถที่จะสังเกตได้ง่ายตามอาการที่เกิดขึ้นต่อไปนี้

• สังเกตเห็นผิวหนังมีอาการแดง เป็นผื่น หรือแม้กระทั่งเป็นขุยและหยาบกร้าน
• ความรู้สึกของผิวแพ้ง่ายมักจะแสดงออกมาผ่านอาการระคายเคือง คัน แสบตึงผิว และผิวไหม้

ซึ่งสิ่งสำคัญที่ควรต้องเฝ้าระวังคือ ผิวแพ้ง่ายสามารถเกิดขึ้นได้ทุกส่วนของร่างกาย ตั้งแต่ผิวหน้า ริมฝีปาก ผิวกาย และหนังศีรษะ หรือในช่วงที่ร่างกายเกิดการเปลี่ยนแปลงมากๆ เช่น ขณะตั้งครรภ์ หรือเมื่ออายุมากขึ้น ทั้งนี้ลักษณะอาการของผิวแพ้ง่ายและผิวแห้งมีความคล้ายคลึงกันอย่างมาก หากแต่ผิวแห้งอาจไม่จำเป็นต้องมีอาการแพ้ง่ายร่วมด้วยเสมอไป เพื่อจำแนกทั้ง 2 ปัญหานี้จึงจำเป็นต้องอาศัยการสังเกตอาการอื่นๆ ร่วมด้วยเพื่อหาข้อสรุป สามารถอ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับผิวกายแห้งได้ที่นี่

1.ระบบปกป้องผิวตามธรรมชาติอ่อนแอ : โดยปกติแล้วผิวหนังชั้นบนของเราจะช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นไม่ให้ผิวขาดน้ำ และยังทำหน้าที่เสมือนโล่กำบังคอยปกป้องผิวไม่ให้ปัจจัยภายนอกเข้ามาทำร้าย จนเกิดอาการระคายเคือง 

ซึ่งการทำหน้าที่ปกป้องผิวและสร้างสมดุลในผิว เป็นกระบวนการที่ซับซ้อนภายในผิว โดยผิวชั้นบนจะมีฟิล์มบางๆ ที่ประกอบด้วยน้ำ กรดไขมัน และไขมันที่มีค่า pH สมดุลอยู่ที่ประมาณ 4.25-5.75 จะมีความเป็นกรดเล็กน้อย ซึ่งสามารถปกป้องผิวจากแบคทีเรียได้เป็นอย่างดี โดยการทำหน้าที่เหล่านี้ของผิวจะขึ้นอยู่กับเอนไซม์ปกป้องผิวตามธรรมชาติ ดังนั้นหากระบบการทำงานของเอนไซม์ผิดปกติ หรือเสียสมดุล จะส่งผลให้ผิวบอบบาง อ่อนแอ เกราะป้องกันผิวไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ ทำให้เกิดการสูญเสียน้ำและเปิดโอกาสให้ปัจจัยกระตุ้นภายนอกเข้ามาทำร้ายผิวได้.

2.ปัจจัยภายในที่ทำให้ผิวแพ้ง่าย : ผิวของเด็กมีความบอบบางมากกว่าผิวของวัยผู้ใหญ่ เพราะเกราะปกป้องผิวยังอ่อนแอกว่าจึงทำให้ผิวแพ้ง่าย ไวต่อสารเคมีและปัจจัยภายนอกที่จะเข้ามาทำร้าย ในทางตรงกันข้าม เมื่อผิวมีอายุที่มากขึ้นโครงสร้างผิวจะอ่อนแอลง ร่วมกับโรคทางพันธุกรรมและฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้ผิวบอบบางและเกิดปัญหาผิวแพ้ง่ายได้ ผนวกกับการกระตุ้นที่อาจเกิดจากปัจจัยภายนอก เช่น ฝุ่น ควัน มลภาวะ สิ่งแวดล้อมและสารเคมีแปลกปลอมที่จะส่งผลให้เกิดอาการผิวลอกเป็นขุย ผิวแห้งกร้าน เป็นผื่นคันหรือเป็นสิวได้ง่ายขึ้นกว่าปกติ หากมีการดูแลผิวหน้าที่ไม่ถูกวิธี

3. ปัจจัยภายนอกที่ทำให้ผิวแพ้ง่าย : 

• สภาพอากาศ อากาศเย็นจัดและความชื้นต่ำ จะทำให้หลอดเลือดในผิวหนังหดตัวลง ความชุ่มชื้นไม่สามารถไปหล่อเลี้ยงผิวหนังได้ จึงทำให้เกิดภาวะผิวแห้ง หรือผิวขาดน้ำที่ต่อยอดให้เกิดผิวแพ้ง่ายได้ รวมถึงอากาศที่ร้อนเกินไปและความชื้นสูงเกินไป จะทำให้เหงื่อออกง่ายและเกิดการอุดตันของสิ่งสกปรกได้
• การรักษาทางการแพทย์บางประเภท เช่น เรดิโอเธราปี และ ยาปฏิชีวนะ อาจทำให้ผิวมีความเซนซิทิฟและทำร้ายแบคทีเรียสำคัญ
• สภาพแวดล้อม ทั้งมลภาวะเป็นพิษต่างๆ และสิ่งสกปรกทั้งหลายที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ก็อาจส่งผลต่อผิวได้ เช่น ฝุ่น PM 2.5 หรือฝุ่นละอองขนาดเล็กที่สามารถส่งผลกระทบและอาจก่อให้เกิดโรคผิวหนังได้ ในคนที่แพ้ฝุ่นจะมีอาการแสบคัน เป็นผื่นแดงตามร่างกาย ทั้งยังทำให้เกราะป้องกันผิวอ่อนแอลงและทำให้ผิวแพ้ง่ายขึ้นได้
• สกินแคร์ไม่เหมาะกับผิว การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าและผิวกายที่ไม่เหมาะกับสภาพผิว ก็สามารถทำให้ผิวระคายเคืองได้ เพราะในผลิตภัณฑ์บางชนิดอาจมีส่วนผสมของสารที่ทำให้ผิวแห้งตึงจนเกินไป เช่น สบู่ทั่วไป ที่นอกจากขจัดสิ่งสกปรกได้แล้ว ยังกำจัดไขมันที่สำคัญในการปกป้องผิว ทำให้สมดุล pH และเอนไซม์ถูกทำลาย ซึ่งทำให้ผิวแห้งและอ่อนแอลง รวมไปถึงการใช้สกินแคร์ที่มีน้ำหอม สารเคมีแปลกปลอม การอาบน้ำหรือล้างมือด้วยน้ำอุ่นบ่อยๆ การขัดผิวด้วยความรุนแรง ก็เป็นสิ่งที่ส่งผลให้ผิวแห้ง และเกิดอาการระคายเคืองจนเกิดปัญหาผิวแพ้ง่ายได้

แม้ปัจจัยภายในที่กระตุ้นให้ผิวแพ้ง่ายอาจเป็นเรื่องที่เราไม่สามารถควบคุมได้ แต่ปัจจัยภายนอกเป็นสิ่งที่เราสามารถหลีกเลี่ยงและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่อาจกระตุ้นให้เกิดอาการได้ การดูแลผิวหน้าที่แพ้ง่ายจึงจำเป็นต้องเน้นการบำรุงให้ผิวแข็งแรง พร้อมเผชิญกับทุกสภาวะ โดยผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังได้แนะนำถึงพฤติกรรมและแนวทางการดูแลผิวหน้าที่แพ้ง่าย ดังนี้

1. ทำความสะอาดผิวหน้า : ควรล้างหน้าด้วยน้ำอุณหภูมิปกติ ไม่ควรใช้น้ำร้อนเพราะจะทำให้ไขมันที่จำเป็นบนชั้นผิวถูกชะล้างออกมากเกินไป ไม่ควรล้างหน้าบ่อยๆ แบ่งเป็น 2 ครั้งต่อวัน เช้า-เย็น ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหน้าควรเน้นเป็นสูตรอ่อนโยนต่อผิวแพ้ง่ายโดยเฉพาะ และปราศจากสารที่อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิว และควรหลีกเลี่ยงการใช้ผ้าเช็ดหน้าแรงๆ เพราะทำให้เกิดการเสียดสีที่ผิวหน้า ทำให้เกิดการระคายเคืองได้ 

2. เสริมเกราะปกป้องผิวหน้า : ผิวหน้าแห้งและผิวไวต่อสิ่งกระตุ้นง่าย มีสาเหตุจากเกราะปกป้องผิวที่อ่อนแอ สำหรับคนที่ผิวแพ้ง่าย สกินแคร์บำรุงผิวที่ให้แค่ความชุ่มชื้นนั้นไม่เพียงพอแต่ต้องช่วยลดการระคายเคือง และฟื้นบำรุงเกราะปกป้องผิวให้ดีขึ้นได้ด้วย แนะนำผลิตภัณฑ์ UltraSENSITIVE Repair Cream ครีมบำรุงหน้าเพื่อผิวแพ้ง่าย มีประสิทธิภาพในการช่วยลดปัญหาผิวแห้ง แดง ระคายผิว เพราะมีส่วนผสมของ

•  Symsitive ลดความรู้สึกไม่สบายระคายผิว
• Licochalcone A ลดปัญหาผิวระคายไวต่อปัจจัยการทำร้าย
• Dexpanthenol ช่วยฟื้นบำรุงและเสริมเกราะปกป้องผิว ให้เนื้อผิวใหม่ดูสม่ำเสมอ เรียบเนียนใสแลดูสุขภาพดี

ผสานรวมกับนวัตกรรม Barrier Repair Innovation ที่ดูแลและฟื้นบำรุงเกราะปกป้องผิวให้แข็งแรงขึ้นได้ เมื่อใช้เป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ปราศจากน้ำหอม สารแต่งสีและกลิ่น สารกันเสีย เพื่อลดความเสี่ยงต่อการระคายเคือง เสริมประสิทธิภาพการดูแลให้ผิวแพ้ง่ายได้ดียิ่งขึ้น แนะนำให้ใช้ร่วมผลิตภัณฑ์อื่นๆ ในกลุ่ม Eucerin UltraSENSITIVE ในการดูแลผิวแพ้ง่าย 

3. การเลือกรับประทานอาหาร การรับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระและวิตามินซี จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและความแข็งแรงให้กับผิว ซึ่งมีประโยชน์สำหรับผิวแพ้ง่ายเป็นอย่างมาก อย่าง ผัก ผลไม้ ปลา และอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ไข่ เนื้อ ถั่วเมล็ดแห้ง เป็นต้น

4. ระมัดระวังการใช้เครื่องสำอาง สำหรับใครที่ผิวแพ้ง่าย ควรเลือกใช้เครื่องสำอางที่มีสูตรอ่อนโยน ปราศจากส่วนผสมที่อาจระคายเคือง อย่าง น้ำหอม สีสังเคราะห์ และแอลกอฮอล์ เพื่อไม่ให้กระตุ้นให้ผิวเกิดการระคายเคืองมากขึ้น การใช้เครื่องสำอางอย่างระมัดระวังจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการแพ้และการระคายเคืองได้เป็นอย่างดี

5. บำรุงผิวด้วยสารสกัดจากธรรมชาติ สารสกัดจากพืชบางชนิด อย่าง อะโวคาโด แอปเปิ้ล กีวี และ ว่านหางจระเข้ จะมีคุณสมบัติช่วยบำรุงผิว ลดการอักเสบ และให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว โดยสามารถเลือกใช้ในรูปแบบครีมหรือเซรั่มบำรุงผิว ซึ่งจะเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยสำหรับผิวแพ้ง่ายได้

6. หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้น สำหรับผิวแพ้ง่าย ควรหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นแสงแดด สารเคมี น้ำมันหอมระเหย และความเครียด เนื่องจากปัจจัยเหล่านี้มักส่งผลกระทบและทำให้เกิดการระคายเคืองและการแพ้ได้ง่าย การหลีกเลี่ยงหรือลดการสัมผัสจะช่วยลดการกระตุ้นให้ผิวเกิดอาการอักเสบและแพ้ได้

7. เปลี่ยนผ้าปูที่นอน การเปลี่ยนปลอกหมอน และผ้าปูที่นอน จะช่วยลดการระคายเคืองของผิวหน้าขณะนอนหลับ และควรซักล้างด้วยน้ำเปล่าหรือใช้น้ำยาซักผ้าสูตรอ่อนโยนอย่างน้อยอาทิตย์ละ 1 ครั้ง

8. การฝึกสมาธิและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยปรับสมดุลและเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับร่างกาย รวมทั้งเพิ่มความสามารถในการซ่อมแซมและป้องกันผิวได้ดีขึ้น

การดูแลผิวหน้าและผิวกายสำหรับคนที่มีผิวแพ้ง่ายและผิวบอบบาง ในการป้องกันการแพ้และการระคายเคืองนั้น ต้องเข้าใจถึงสาเหตุและปัจจัยกระตุ้นต่างๆ เพื่อลดทอนการระคายเคืองที่อาจจะรุนแรงขึ้นได้ ทั้งนี้การปรับพฤติกรรมและการเลือกใช้สกินแคร์เพื่อผิวแพ้ง่าย หรือเลือกผลิตภัณฑ์ให้เหมาะสมกับสภาพผิวของตัวเองตามที่แนะนำไปนั้น ก็เป็นอีกหนึ่งหนทางในการฟื้นฟูและบำรุงผิวให้แข็งแรงขึ้นได้อย่างยั่งยืน