สิวหัวดำ (Blackhead) ปกติแล้วจะเป็นสิวที่ไม่ได้อักเสบรุนแรง แต่ว่าสามารถมองเห็นได้ง่ายเพราะด้วยความที่มีสีดำหรือสีค่อนข้างเข้ม ทำให้สังเกตุได้ง่าย ก็เลยทำให้คนที่เป็นสิวหัวดำอาจจะไม่มั่นใจในตัวเองเท่าไหร่ แต่จริงๆแล้วสามารถลดการเกิดสิวหัวดำ หรือรักษาสิวหัวดำ ให้หายได้ถ้าเราดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี ลองมาทำความรู้จักกับ สิวหัวดำ ให้มากขึ้นก่อนดีกว่า
สิวหัวดํา (Blackhead) เป็นอาการของสิวอุดตันประเภทหนึ่ง โดยสาเหตุในการเกิดสิวหัวดำ เกิดจากการอุดตันของน้ำมันส่วนเกินบนผิวและสิ่งสกปรกอื่นที่หลงเหลืออยู่ในรูขุมขน เมื่อเกิดการอุดตันแล้วจะแตกต่างจากสิวประเภทอื่นตรงที่ไม่มีเชื้อโรคหรือแบคทีเรีย ร่างกายจึงไม่มีการตอบสนองเพื่อกำจัดสิ่งอุดตันเหล่านั้น และจะมีลักษณะนูนขึ้นมาเล็กน้อยและมีสีคล้ำสิวหัวดำ จะเป็นสิวประเภทที่ไม่รุนแรง แต่บางครั้งก็ทำให้ผู้ที่เป็นเกิดความกังวลมากกว่าสิวประเภทอื่นๆ เนื่องจากสีที่เห็นได้ชัดและกำจัดได้ยาก
สิวหัวดำ (Blackheads) เป็นหนึ่งในรูปแบบของสิว มีลักษณะสำคัญดังนี้ มีหัวสีดำหรือสีน้ำตาลเข้มบนผิวหนัง ขนาดประมาณ 0.1-3 mm. พบได้บ่อยบริเวณจมูกและแก้ม เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนด้วยไขมันและเศษผิวหนังที่สะสมอยู่ เมื่อสารเหล่านี้สัมผัสกับอากาศจะทำให้ดูมีสีดำหรือน้ำตาลเข้ม หากดูใกล้ๆ จะเห็นเป็นจุดตุ่มนูนเล็กๆ ที่ผิวหนัง โดยส่วนหัวสีดำคือส่วนของสิ่งสกปรกที่อุดตันอยู่ในรูขุมขน
สิวหัวดำ เกิดจากการอุดตันในรูขุมขน การอุดตันของเส้นขน เนื้อเยื่อและไขมันภายในรูขุมขน แล้วทำปฏิกิริยากับสารเมลานินหรือเม็ดสีที่เซลล์ผิวหนัง ทำให้เปลี่ยนเป็นสีดำบนผิวหนัง เป็นสิวขนาดเล็ก ซึ่งอาจเรียกสิวลักษณะนี้ว่าสิวเสี้ยนหัวดำก็ได้เช่นกัน โดยสิวเสี้ยนหัวดำจะเป็นจุดดำขนาดเล็ก อาจมีหนามแหลมๆ ยื่นออกมาด้วย เมื่อเราใช้มือลูบบริเวณที่เกิดสิวจะรู้สึกนูน และรู้สึกสากๆ เล็กน้อย แต่จะไม่มีอาการเจ็บใดๆ ซึ่งสามารถพบได้มากบริเวณหน้าผาก แก้มและคาง หรือสิวหัวดำที่จมูก เพราะเป็นบริเวณที่มีรูขุมขนกระจุกตัวรวมกันอยู่เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดสิวหัวดำ หรือสิวเสี้ยนหัวดำ คือ
สิวหัวดำ หรือสิวหัวดำแข็งๆ (Blackhead) จะเป็นสิวอุดตันที่เป็นตุ่มขนาดเล็ก มีเคราตินและลิพิต ที่โผล่ออกมาจากผิวหน้า และทำปฎิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ และเปลี่ยนเป็นสีเข้มกลายเป็นสิวอุดตันหัวดำ
สิวเสี้ยนหัวดำ (Trichostasis Spinulosa) คือ สิวที่มีขนาดเล็ก มีจุดสีเข้ม และมีเส้นขนปะปนอยู่กับเคราติน แต่อาจจะมองไม่เห็นด้วยตาเปล่าด้วยขนาดที่เล็กมาก และอุดตันอยู่ในรูขุมขน แต่เราสามารถทราบได้จากการสัมผัส เวลาลูบบริเวณที่มีสิวเสี้ยนหัวดำ จะรู้สึกเหมือนมีเสี้ยนเล็กๆที่ผิวหน้าของเราอยู่
สิวหัวดำสามารถเกิดขึ้นได้ทั่วร่างกาย มักพบได้เยอะในบริเวณที่มีรูขุมขนหนาแน่น ผลิตน้ำมันมาก และมีการหลุดลอกของเซลล์ผิวไม่สม่ำเสมอ ซึ่งทำให้เกิดการอุดตันของรูขุมขนได้ง่าย จะพบบ่อยในบริเวณดังต่อไปนี้
วิธีกำจัดสิวหัวดำ ก็จะแตกต่างกันไปในแต่ละบริเวณ เพราะผิวหนังแต่ละจุดมีความบอบบางไม่เท่ากัน การหาสาเหตุของสิวหัวดำ เป็นวิธีกำจัดสิวหัวดำที่ดีที่สุด เพราะเราทำการป้องกันที่สาเหตุของสิวหัวดำ ก่อนที่สิวหัวดำจะเกิดขึ้น
แม้สิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำ จะไม่ใช่ปัญหาสิวที่จัดการได้ง่ายๆ วิธีรักษาสิวหัวดำ ให้หายขาดอาจเป็นเรื่องยากเกินจะทำได้ โดยวิธีรักษาสิวหัวดำที่นิยม มีดังนี้
เป็นวิธีที่ง่ายในการกำจัดสิวหัวดำออกไป แต่เป็นวิธีที่ไม่สมควรนัก เนื่องจากการกดสิวด้วยวิธีที่ไม่เหมาะสม จะทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย และกระตุ้นให้เกิดสิวอักเสบมากขึ้นกว่าเดิม และส่งผลให้เกิดรอยสิวได้ในอนาคต
การรักษาด้วยยาละลายสิวจะมุ่งเน้นที่การผลัดเซลล์ผิวและลดการอุดตัน โดยมียาหลายกลุ่มที่มีประสิทธิภาพแตกต่างกัน การเลือกใช้ควรพิจารณาตามความเหมาะสมของสภาพผิวและคำแนะนำของแพทย์
เบนโซอิล เพอร์ออกไซด์ มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียและช่วยขจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ทำให้สามารถรักษาทั้งสิวอักเสบและสิวหัวดำได้ในเวลาเดียวกัน สำหรับผู้เริ่มใช้ ควรเลือกความเข้มข้นต่ำประมาณ 2.5% ก่อน เพื่อให้ผิวได้ปรับตัว หากไม่มีอาการแพ้หรือระคายเคือง จึงค่อยเพิ่มเป็น 5% หรือ 10% ตามความเหมาะสม
กรดซาลิไซลิกเป็นกรดอ่อนที่ช่วยผลัดเซลล์ผิวชั้นนอก ให้หลุดลอกออกมาทำให้ลดการอุดตันของรูขุมขน แม้ประสิทธิภาพอาจไม่เทียบเท่าเบนโซอิล เพอร์ออกไซด์ แต่ด้วยความอ่อนโยนจึงเหมาะกับผิวบอบบาง โดยมีความเข้มข้นตั้งแต่ 0.5% ถึง 2% ซึ่งเป็นระดับที่ปลอดภัยสำหรับใช้เองที่บ้าน ควรเริ่มใช้ในความเข้มข้นต่ำก่อนเพื่อให้ผิวได้ปรับตัว
ผลิตภัณฑ์กลุ่มเรตินอยด์เป็นยาที่มีประสิทธิภาพในการละลายสิ่งอุดตัน ให้ค่อยๆหลุดลอกออกไป โดยในกลุ่มนี้มียาสำคัญคือ Tretinoin ที่มีคุณสมบัติช่วยต้านการอักเสบ ร่วมถึงยา Adapalene ที่ทนต่อแสงและใช้ร่วมกับเบนโซอิล เพอร์ออกไซด์ได้ดี และยา Tazarotene ที่มีประสิทธิภาพสูงกว่า Tretinoin 0.025% แต่ต้องใช้ในระยะเวลาสั้น (ไม่เกิน 5 นาที) แล้วรีบล้างออก เพราะอาจระคายเคืองง่าย และยังไม่มีจำหน่ายในไทย ทั้งนี้ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร
การรักษาสิวหัวดำต้องใช้เวลาอย่างน้อย 3-6 สัปดาห์ขึ้นไป ระหว่างการรักษาควรหลีกเลี่ยงการแกะหรือบีบสิว และรักษาความสะอาดของผิวหน้าอย่างสม่ำเสมอ หากใช้ยาแล้วมีอาการแพ้หรือระคายเคืองรุนแรง ควรหยุดใช้และปรึกษาแพทย์ผิวหนังทันที
การรักษาสิวหัวดำด้วยเลเซอร์เป็นทางเลือกที่ใช้พลังงานแสงแทนการเจาะด้วยเข็ม โดยมีเครื่องเลเซอร์หลากหลายประเภทให้เลือกใช้ เช่น CO2 Laser, V beam และ Pico Laser ซึ่งช่วยกำจัดสิวหัวดำที่ฝังลึก ทำให้สามารถกดสิวออกได้ง่ายขึ้น พร้อมทั้งช่วยลดรอยแดงและปรับสภาพผิวให้กระจ่างใสขึ้น การรักษานี้ควรทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
การฉีดเมโสเป็นการรักษาที่ส่งสารบำรุงเข้าสู่ผิวโดยตรง แพทย์จะเลือกสูตรตามสภาพผิวและปัญหาสิวหัวดำ เช่น มาเด้คอลลาเจนที่ช่วยลดสิว ลดการอักเสบ ส่วน Neo Glutanex Glow ช่วยกระชับรูขุมขนและหลุมสิว การรักษานี้ให้ผลเร็วกว่าการทายาทั่วไป แต่ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเลือกสูตรที่เหมาะสมกับสภาพผิว
สำหรับสิวหัวดำระดับปานกลางถึงรุนแรง แพทย์อาจพิจารณาจ่ายยา 3 กลุ่ม ได้แก่ ยาปฏิชีวนะ (เช่น Erythromycin, Doxycycline) เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรีย, ยากลุ่มอนุพันธ์วิตามินเอ (เช่น Isotretinoin) เพื่อควบคุมการผลิตไขมัน และยาปรับฮอร์โมน เช่น ยาคุมบางชนิด ทั้งนี้ต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น และห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์เด็ดขาดเพราะอาจส่งผลต่อทารก
การฉีดรีจูรันเป็นวิธีรักษาสิวหัวดำด้วยสาร Polynucleotide 2% จาก DNA ปลาแซลมอน ที่ฉีดเข้าสู่ชั้นผิวหนังแท้ ช่วยซ่อมแซมผิวและฟื้นฟู skin barrier ให้แข็งแรง ลดการอักเสบและการอุดตันของรูขุมขน ทำให้สิวหัวดำเกิดได้ยากขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยปรับสภาพหลุมสิวขนาดไม่เกิน 4-5 มม. ให้ตื้นขึ้นได้
การรักษาความสะอาดบนผิวหน้าและควบคุมความมันส่วนเกินเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยลดสิวหัวดำได้ ซึ่งเคล็ดลับการดูแลผิวหน้าเพื่อป้องกันการเกิดสิวหัวดำด้วยตนเอง สามารถทำได้ดังนี้
เพราะการนอนหลับไปพร้อมกับเครื่องสำอางจะทำให้สารเคมีต่างๆ อุดตันในรูขุมขน และเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดสิวหัวดำ หรือสิวเสี้ยนหัวดำที่จมูก การล้างหน้าให้สะอาดทั่วถึงจะช่วยขจัดสิ่งสกปรก และควบคุมความมันบนใบหน้า ช่วยป้องกันการเกิดสิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำได้ ด้วยการล้างหน้า 2 ครั้ง ครั้งแรกให้ใช้คลีนซิ่งล้างเครื่องสำอางตามปกติ จากนั้นให้ล้างหน้าด้วยผลิตภัณฑ์ล้างหน้า เช่น โฟมล้างหน้า หรือเจลล้างหน้าที่เหมาะกับสภาพผิวอีกครั้ง ขอแนะนำ Eucerin PRO ACNE SOLUTION 3X TREATMENT GEL TO FOAM CLEANSER เจลโฟมล้างหน้าสำหรับคนผิวมัน เป็นสิวง่าย ที่ทำความสะอาดผิวได้อย่างหมดจด ขจัดสิ่งสกปรกและความมันส่วนเกินไปพร้อมๆ กับการลดปัญหาสิวด้วย 2% Salicylic Acid ที่ช่วยขจัดสิ่งอุดตันลึกถึงต้นตอ พร้อมผลัดเซลลผิวอย่างอ่อนโยน และลดรอยสิวด้วย AHA/BHA/PHA acid complex และยังมีสาร Glycerin ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้นเสริมปราการผิวให้แข็งแรง เนื้อเจลโฟมฟองนุ่ม อ่อนโยนต่อผิวสำหรับคนเป็นสิว
การอุดตันในรูขุมขน คือ สาเหตุหลักของการเกิดสิวหัวดำ ดังนั้นควรเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของน้ำมันเพราะทำให้อุดตันได้ง่าย นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสาร BHA AHA ที่เป็นกรดอ่อนจากธรรมชาติจะช่วยขจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ทำความสะอาดรูขุมขนและช่วยลดการอุดตันได้อย่างดี ผลิตภัณฑ์ที่แนะนำ คือ Eucerin Pro ACNE SOLUTION SOS SERUMเซรั่มสำหรับคนเป็นสิว ที่ช่วยลดการอักเสบระคายเคืองสิวด้วย Licochalcone A และ Panthenol ช่วยปลอบประโลม และเสริมปราการผิว พร้อมควบคุมความมันส่วนเกินด้วย 2X Carnitine ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของสิวด้วย Decanediol พร้อมดูแลปัญหารอยดำรอยแดงจากสิวได้ถึงต้นตอด้วย AHA/BHA/PHA จบปัญหาสิวซ้ำซากใน 7 วัน และลดการอักเสบของสิว สิวยุบไวภายใน 8 ชม. ใช้ได้แม้ผิวที่แพ้ง่าย พร้อมฟื้นบำรุงผิวให้กลับมาเนียนใสสุขภาพดี
อย่างที่กล่าวข้างต้นว่า สิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำ เป็นเรื่องของการอุดตัน ไขมันส่วนเกินบนผิวหน้าอาจทำให้เกิดการอุดตันขึ้นได้ ดังนั้นครีมกันแดดทาหน้าที่ใช้จึงต้องเป็นผลิตภัณฑ์ที่ช่วยควบคุมความมันบนใบหน้าได้ดี ไม่มีส่วนผสมที่ทำให้เกิดการอุดตันรูขุมขนและปราศจากน้ำมัน ควรมีเนื้อบางเบาประเภท Dry touch หรือมีส่วนประกอบส่วนใหญ่ที่ทำจากน้ำเพื่อให้สามารถซึมซาบเข้าสู่ผิวหน้าได้ง่าย โดยยังคงให้ความชุ่มชื่นแต่ไม่อุดตันรูขุมขนและไม่ทิ้งความมันตกค้าง
การควบคุมอาหารเป็นส่วนสำคัญในการป้องกันการเกิดสิว ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูงเช่น อาหารทอด ของมัน ขนมหวาน และเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง เพราะจะกระตุ้นการผลิตน้ำมันใต้ผิวหนังและทำให้ฮอร์โมนเสียสมดุล นอกจากนี้ควรงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่ แนะนำให้เลือกอาหารต้ม นึ่ง หรือย่าง และดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอเพื่อรักษาสมดุลของผิว
การดูแลความสะอาดของปลอกหมอนและที่นอนเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ช่วยป้องกันการเกิดสิว เนื่องจากเป็นพื้นผิวที่สัมผัสกับใบหน้าโดยตรงระหว่างการนอนหลับ ซึ่งใช้เวลาประมาณ 6-8 ชั่วโมงต่อวัน ในระหว่างการนอน ปลอกหมอนและที่นอนจะสะสมเซลล์ผิวที่ตายแล้ว น้ำมันจากผิวและเส้นผม เหงื่อ และแบคทีเรีย สิ่งเหล่านี้สามารถย้อนกลับมาอุดตันรูขุมขนและก่อให้เกิดสิวได้
โทรศัพท์มือถือเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรียที่มักถูกมองข้าม ควรทำความสะอาดหน้าจอโทรศัพท์ด้วยแอลกอฮอล์หรือน้ำยาฆ่าเชื้อสำหรับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เป็นประจำ เพราะเมื่อใช้โทรศัพท์คุยหรือกดหน้าจอ เชื้อแบคทีเรียจากโทรศัพท์อาจติดมาที่ผิวหน้าและก่อให้เกิดการอุดตันของรูขุมขนได้
พยายามไม่เอามือมาแตะหรือเกาหน้าโดยไม่จำเป็น แม้จะล้างมือสะอาดแล้วก็ตาม เพราะการสัมผัสบ่อยๆ อาจกระตุ้นต่อมไขมันให้ผลิตน้ำมันมากขึ้น และยังอาจทำให้เชื้อแบคทีเรียจากมือแพร่กระจายไปทั่วใบหน้า ถ้าจำเป็นต้องสัมผัสใบหน้า เช่น ทาครีม หรือล้างหน้า ควรล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำอุ่นก่อนทุกครั้ง
เมื่อรู้สาเหตุที่ทำให้เกิดสิวหัวดำ หรือสิวเสี้ยนหัวดำ และได้ทราบวิธีการง่ายๆที่จะกำจัดสิวหัวดำดังกล่าว นั่นคือใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยควบคุมความมัน และที่สำคัญคือต้องใส่ใจเป็นพิเศษในเรื่องการทำความสะอาดผิวหน้าอย่างถูกวิธีด้วยผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้นมาอย่างใส่ใจ เปี่ยมไปด้วยคุณภาพเพื่อดูแลปัญหาสิวหัวดำ รักษาสิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำโดยตรง เพียงเท่านี้ปัญหาสิวหัวดำ ก็จะไม่มากวนใจอีกเลย
สิวหัวดำ บีบได้ไหม
ไม่ควรให้บีบสิวหัวดำด้วยตัวเอง เพราะอาจทำให้สิวเกิดการอักเสบ บวม แดง และเจ็บในบริเวณที่กด และทำให้เกิดรอยแผลเป็น หลุมสิว รอยดำ และอักเสบมากยิ่งขึ้น แนะนำปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อกดสิวหัวดำอย่างถูกวิธี
สิวหัวดำบีบไม่ออก เกิดจากอะไร ?
สิวหัวดำบางชนิดอยู่ลึกลงไปใต้ผิวหนัง และบางจุดสิวหัวดำอาจมีขนาดเล็ก เกินกว่าที่จะบีบออก จึงทำให้บีบออกยาก แนะนำปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อกดสิวหัวดำอย่างถูกวิธี
เป็นสิวหัวดำ แข็ง ๆ อันตรายไหม ?
สิวหัวดำ แข็ง ๆ ไม่ได้อันตรายร้ายแรง เพราะไม่มีเชื้อโรคหรือแบคทีเรียสะสมอยู่ ไม่ได้อักเสบรุนแรงแต่หากปล่อยไว้นาน ๆ อาจกลายเป็นสิวอักเสบเกิดรอยแผลเป็น รอยดำ
สิวหัวดำ หายเองได้ไหม ?
สิวหัวดำที่มีขนาดเล็ก อยู่ไม่ลึก สิ่งที่สำคัญที่สุดคือทำความสะอาดผิวหน้า ให้สะอาดที่สุด เลือกใช้โฟมล้างหน้าที่อ่อนโยนต่อผิว และใช้ครีมแต้มสิวสำหรับคนเป็นสิว เพราะตัวยาจะช่วยลดการอักเสบของสิว
