สิวหัวดำ (Blackhead) ปกติแล้วจะเป็นสิวที่ไม่ได้อักเสบรุนแรง แต่ว่าสามารถมองเห็นได้ง่ายเพราะด้วยความที่มีสีดำหรือสีค่อนข้างเข้ม ทำให้สังเกตุได้ง่าย ก็เลยทำให้คนที่เป็นสิวหัวดำอาจจะไม่มั่นใจในตัวเองเท่าไหร่ แต่จริงๆแล้วสามารถลดการเกิดสิวหัวดำ หรือรักษาสิวหัวดำ ให้หายได้ถ้าเราดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี ลองมาทำความรู้จักกับ สิวหัวดำ ให้มากขึ้นก่อนดีกว่า
สิวหัวดำ คืออะไร?
สิวหัวดํา (Blackhead) เป็นอาการของสิวอุดตันประเภทหนึ่ง โดยสาเหตุในการเกิดสิวหัวดำ เกิดจากการอุดตันของน้ำมันส่วนเกินบนผิวและสิ่งสกปรกอื่นที่หลงเหลืออยู่ในรูขุมขน เมื่อเกิดการอุดตันแล้วจะแตกต่างจากสิวประเภทอื่นตรงที่ไม่มีเชื้อโรคหรือแบคทีเรีย ร่างกายจึงไม่มีการตอบสนองเพื่อกำจัดสิ่งอุดตันเหล่านั้น และจะมีลักษณะนูนขึ้นมาเล็กน้อยและมีสีคล้ำสิวหัวดำ จะเป็นสิวประเภทที่ไม่รุนแรง แต่บางครั้งก็ทำให้ผู้ที่เป็นเกิดความกังวลมากกว่าสิวประเภทอื่นๆ เนื่องจากสีที่เห็นได้ชัดและกำจัดได้ยาก
สิวหัวดำมีลักษณะอย่างไร
สิวหัวดำ (Blackheads) เป็นหนึ่งในรูปแบบของสิว มีลักษณะสำคัญดังนี้ มีหัวสีดำหรือสีน้ำตาลเข้มบนผิวหนัง ขนาดประมาณ 0.1-3 mm. พบได้บ่อยบริเวณจมูกและแก้ม เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนด้วยไขมันและเศษผิวหนังที่สะสมอยู่ เมื่อสารเหล่านี้สัมผัสกับอากาศจะทำให้ดูมีสีดำหรือน้ำตาลเข้ม หากดูใกล้ๆ จะเห็นเป็นจุดตุ่มนูนเล็กๆ ที่ผิวหนัง โดยส่วนหัวสีดำคือส่วนของสิ่งสกปรกที่อุดตันอยู่ในรูขุมขน
สาเหตุการเกิด สิวหัวดำ เกิดจากอะไรได้บ้าง
สิวหัวดำ เกิดจากการอุดตันในรูขุมขน การอุดตันของเส้นขน เนื้อเยื่อและไขมันภายในรูขุมขน แล้วทำปฏิกิริยากับสารเมลานินหรือเม็ดสีที่เซลล์ผิวหนัง ทำให้เปลี่ยนเป็นสีดำบนผิวหนัง เป็นสิวขนาดเล็ก ซึ่งอาจเรียกสิวลักษณะนี้ว่าสิวเสี้ยนหัวดำก็ได้เช่นกัน โดยสิวเสี้ยนหัวดำจะเป็นจุดดำขนาดเล็ก อาจมีหนามแหลมๆ ยื่นออกมาด้วย เมื่อเราใช้มือลูบบริเวณที่เกิดสิวจะรู้สึกนูน และรู้สึกสากๆ เล็กน้อย แต่จะไม่มีอาการเจ็บใดๆ ซึ่งสามารถพบได้มากบริเวณหน้าผาก แก้มและคาง หรือสิวหัวดำที่จมูก เพราะเป็นบริเวณที่มีรูขุมขนกระจุกตัวรวมกันอยู่เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดสิวหัวดำ หรือสิวเสี้ยนหัวดำ คือ
ปัจจัยภายในที่กระตุ้นให้เกิดสิวหัวดำ เช่น
- ร่างกายผลิตไขมันหล่อเลี้ยงผิวหนังมากเกินไป
- ความเครียด
- กรรมพันธุ์
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ทำให้มีการผลิตไขมันเพิ่มขึ้นในช่วงวัยรุ่น ช่วงมีประจำเดือนหรือระหว่างการรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิด
ปัจจัยภายนอกที่กระตุ้นให้เกิดสิวหัวดำ เช่น
- การรับประทานอาหาร
- สภาพอากาศ เช่น สิวขึ้นหลังจากโดนแดด มีการติดเชื้อแบคทีเรีย Propionibacterium acnes (P. acnes) ที่ผิวหนัง
- ผลข้างเคียงจากการรับประทานยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ ลิเทียมฯลฯ
- ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไปอุดตันรูระบายไขมัน จนกระตุ้นให้เกิดสิวหัวดำหรือสิวอุดตันขึ้น
สิวหัวดำ และ สิวเสี้ยนหัวดำ มีความแตกต่างกัน
สิวหัวดำ หรือสิวหัวดำแข็งๆ (Blackhead) จะเป็นสิวอุดตันที่เป็นตุ่มขนาดเล็ก มีเคราตินและลิพิต ที่โผล่ออกมาจากผิวหน้า และทำปฎิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ และเปลี่ยนเป็นสีเข้มกลายเป็นสิวอุดตันหัวดำ
สิวเสี้ยนหัวดำ (Trichostasis Spinulosa) คือ สิวที่มีขนาดเล็ก มีจุดสีเข้ม และมีเส้นขนปะปนอยู่กับเคราติน แต่อาจจะมองไม่เห็นด้วยตาเปล่าด้วยขนาดที่เล็กมาก และอุดตันอยู่ในรูขุมขน แต่เราสามารถทราบได้จากการสัมผัส เวลาลูบบริเวณที่มีสิวเสี้ยนหัวดำ จะรู้สึกเหมือนมีเสี้ยนเล็กๆที่ผิวหน้าของเราอยู่
สิวหัวดำมักเกิดที่บริเวณใดบ้าง
สิวหัวดำสามารถเกิดขึ้นได้ทั่วร่างกาย มักพบได้เยอะในบริเวณที่มีรูขุมขนหนาแน่น ผลิตน้ำมันมาก และมีการหลุดลอกของเซลล์ผิวไม่สม่ำเสมอ ซึ่งทำให้เกิดการอุดตันของรูขุมขนได้ง่าย จะพบบ่อยในบริเวณดังต่อไปนี้
- สิวหัวดำที่แก้ม - พบสิวหัวดำได้บ่อยเช่นกัน โดยเฉพาะบริเวณแก้มที่ใกล้จมูก
- สิวหัวดำที่หลัง - บริเวณที่มักจะเกิดการอับชื้นจากคราบเหงื่อ จนเกิดการสะสมของแบคทีเรีย
- สิวหัวดำที่จมูก - เป็นบริเวณที่พบสิวหัวดำได้บ่อยที่สุด เนื่องจากมีรูขุมขนหนาแน่นและผลิตน้ำมันมาก
- สิวหัวดำที่คาง - เป็นอีกบริเวณหนึ่งที่มักพบสิวหัวดำ เพราะมีต่อมไขมันกระจายอยู่หนาแน่น และมักเกิดขึ้นเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
วิธีกำจัดสิวหัวดำ ก็จะแตกต่างกันไปในแต่ละบริเวณ เพราะผิวหนังแต่ละจุดมีความบอบบางไม่เท่ากัน การหาสาเหตุของสิวหัวดำ เป็นวิธีกำจัดสิวหัวดำที่ดีที่สุด เพราะเราทำการป้องกันที่สาเหตุของสิวหัวดำ ก่อนที่สิวหัวดำจะเกิดขึ้น
วิธีรักษาสิวหัวดำ ควรรักษาอย่างไรดี
แม้สิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำ จะไม่ใช่ปัญหาสิวที่จัดการได้ง่ายๆ วิธีรักษาสิวหัวดำ ให้หายขาดอาจเป็นเรื่องยากเกินจะทำได้ โดยวิธีรักษาสิวหัวดำที่นิยม มีดังนี้
กำจัดสิวหัวดำด้วยการบีบสิว หรือกดสิว
เป็นวิธีที่ง่ายในการกำจัดสิวหัวดำออกไป แต่เป็นวิธีที่ไม่สมควรนัก เนื่องจากการกดสิวด้วยวิธีที่ไม่เหมาะสม จะทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย และกระตุ้นให้เกิดสิวอักเสบมากขึ้นกว่าเดิม และส่งผลให้เกิดรอยสิวได้ในอนาคต
การใช้ยาละลายสิวรักษาสิวหัวดำ
ปกติแล้วจะเป็นยาในกลุ่ม Retinoids หรือ วิตามินเอ เป็นยาที่สามารถละลายสิ่งอุดตันในรูขุมขนและหลุดออกมาได้ง่าย สามารถช่วยลดสิวหัวดำ สิวอุดตันได้ แต่ยาเหล่านี้อาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้ผิวระคายเคืองได้ง่ายขึ้น ผิวแห้ง จึงไม่ควรซื้อยาละลายสิวมาใช้ด้วยตนเอง
วิธีป้องกันการเกิดสิวหัวดำ
การรักษาความสะอาดบนผิวหน้าและควบคุมความมันส่วนเกินเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยลดสิวหัวดำได้ ซึ่งเคล็ดลับการดูแลผิวหน้าเพื่อป้องกันการเกิดสิวหัวดำด้วยตนเอง สามารถทำได้ดังนี้
ล้างเครื่องสำอางและล้างหน้าก่อนนอนให้สะอาดทั่วถึง
เพราะการนอนหลับไปพร้อมกับเครื่องสำอางจะทำให้สารเคมีต่างๆ อุดตันในรูขุมขน และเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดสิวหัวดำ หรือสิวเสี้ยนหัวดำที่จมูก การล้างหน้าให้สะอาดทั่วถึงจะช่วยขจัดสิ่งสกปรก และควบคุมความมันบนใบหน้า ช่วยป้องกันการเกิดสิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำได้ ด้วยการล้างหน้า 2 ครั้ง ครั้งแรกให้ใช้คลีนซิ่งล้างเครื่องสำอางตามปกติ จากนั้นให้ล้างหน้าด้วยผลิตภัณฑ์ล้างหน้า เช่น โฟมล้างหน้า หรือเจลล้างหน้าที่เหมาะกับสภาพผิวอีกครั้ง ขอแนะนำ Eucerin PRO ACNE SOLUTION 3X TREATMENT GEL TO FOAM CLEANSER เจลโฟมล้างหน้าสำหรับคนผิวมัน เป็นสิวง่าย ที่ทำความสะอาดผิวได้อย่างหมดจด ขจัดสิ่งสกปรกและความมันส่วนเกินไปพร้อมๆ กับการลดปัญหาสิวด้วย 2% Salicylic Acid ที่ช่วยขจัดสิ่งอุดตันลึกถึงต้นตอ พร้อมผลัดเซลลผิวอย่างอ่อนโยน และลดรอยสิวด้วย AHA/BHA/PHA acid complex และยังมีสาร Glycerin ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้นเสริมปราการผิวให้แข็งแรง เนื้อเจลโฟมฟองนุ่ม อ่อนโยนต่อผิวสำหรับคนเป็นสิว
เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยลดสิวหัวดำและสิวเสี้ยนหัวดำ
การอุดตันในรูขุมขน คือ สาเหตุหลักของการเกิดสิวหัวดำ ดังนั้นควรเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของน้ำมันเพราะทำให้อุดตันได้ง่าย นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสาร BHA AHA ที่เป็นกรดอ่อนจากธรรมชาติจะช่วยขจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ทำความสะอาดรูขุมขนและช่วยลดการอุดตันได้อย่างดี ผลิตภัณฑ์ที่แนะนำ คือ Eucerin Pro ACNE SOLUTION SOS SERUMเซรั่มสำหรับคนเป็นสิว ที่ช่วยลดการอักเสบระคายเคืองสิวด้วย Licochalcone A และ Panthenol ช่วยปลอบประโลม และเสริมปราการผิว พร้อมควบคุมความมันส่วนเกินด้วย 2X Carnitine ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของสิวด้วย Decanediol พร้อมดูแลปัญหารอยดำรอยแดงจากสิวได้ถึงต้นตอด้วย AHA/BHA/PHA จบปัญหาสิวซ้ำซากใน 7 วัน และลดการอักเสบของสิว สิวยุบไวภายใน 8 ชม. ใช้ได้แม้ผิวที่แพ้ง่าย พร้อมฟื้นบำรุงผิวให้กลับมาเนียนใสสุขภาพดี
เลือกใช้ครีมกันแดดที่เหมาะกับผิวมัน
อย่างที่กล่าวข้างต้นว่า สิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำ เป็นเรื่องของการอุดตัน ไขมันส่วนเกินบนผิวหน้าอาจทำให้เกิดการอุดตันขึ้นได้ ดังนั้นครีมกันแดดทาหน้าที่ใช้จึงต้องเป็นผลิตภัณฑ์ที่ช่วยควบคุมความมันบนใบหน้าได้ดี ไม่มีส่วนผสมที่ทำให้เกิดการอุดตันรูขุมขนและปราศจากน้ำมัน ควรมีเนื้อบางเบาประเภท Dry touch หรือมีส่วนประกอบส่วนใหญ่ที่ทำจากน้ำเพื่อให้สามารถซึมซาบเข้าสู่ผิวหน้าได้ง่าย โดยยังคงให้ความชุ่มชื่นแต่ไม่อุดตันรูขุมขนและไม่ทิ้งความมันตกค้าง
เมื่อรู้สาเหตุที่ทำให้เกิดสิวหัวดำ หรือสิวเสี้ยนหัวดำ และได้ทราบวิธีการง่ายๆที่จะกำจัดสิวหัวดำดังกล่าว นั่นคือใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยควบคุมความมัน และที่สำคัญคือต้องใส่ใจเป็นพิเศษในเรื่องการทำความสะอาดผิวหน้าอย่างถูกวิธีด้วยผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้นมาอย่างใส่ใจ เปี่ยมไปด้วยคุณภาพเพื่อดูแลปัญหาสิวหัวดำ รักษาสิวหัวดำ สิวเสี้ยนหัวดำโดยตรง เพียงเท่านี้ปัญหาสิวหัวดำ ก็จะไม่มากวนใจอีกเลย
คำถามที่พบบ่อย (4)
-
สิวหัวดำ บีบได้ไหม
ไม่ควรให้บีบสิวหัวดำด้วยตัวเอง เพราะอาจทำให้สิวเกิดการอักเสบ บวม แดง และเจ็บในบริเวณที่กด และทำให้เกิดรอยแผลเป็น หลุมสิว รอยดำ และอักเสบมากยิ่งขึ้น แนะนำปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อกดสิวหัวดำอย่างถูกวิธี
-
สิวหัวดำบีบไม่ออก เกิดจากอะไร ?
สิวหัวดำบางชนิดอยู่ลึกลงไปใต้ผิวหนัง และบางจุดสิวหัวดำอาจมีขนาดเล็ก เกินกว่าที่จะบีบออก จึงทำให้บีบออกยาก แนะนำปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อกดสิวหัวดำอย่างถูกวิธี
-
เป็นสิวหัวดำ แข็ง ๆ อันตรายไหม ?
สิวหัวดำ แข็ง ๆ ไม่ได้อันตรายร้ายแรง เพราะไม่มีเชื้อโรคหรือแบคทีเรียสะสมอยู่ ไม่ได้อักเสบรุนแรงแต่หากปล่อยไว้นาน ๆ อาจกลายเป็นสิวอักเสบเกิดรอยแผลเป็น รอยดำ
-
สิวหัวดำ หายเองได้ไหม ?
สิวหัวดำที่มีขนาดเล็ก อยู่ไม่ลึก สิ่งที่สำคัญที่สุดคือทำความสะอาดผิวหน้า ให้สะอาดที่สุด เลือกใช้โฟมล้างหน้าที่อ่อนโยนต่อผิว และใช้ครีมแต้มสิวสำหรับคนเป็นสิว เพราะตัวยาจะช่วยลดการอักเสบของสิว